Diabetes en sport: het meten van bloedsuikers

Om problemen met diabetes te voorkomen rondom het sporten, is het verstandig om voor, tijdens en na het sporten je bloedsuikers te meten. Bewegen kan een grote invloed hebben op je bloedsuikers. Veelal zullen bloedsuikers dalen tijdens of na het sporten, maar met sommige specifieke sporten (krachttraining) of bij spannende wedstrijden is het ook goed mogelijk dat je bloedsuikers stijgen. Daarnaast is het van persoon tot persoon zeer verschillend hoe groot de eventuele dalingen of stijgingen zijn, hoe lang ze aanhouden en hoe snel ze gaan. Wanneer je regelmatig je bloedsuikers meet voor, tijdens en na het sporten, kan een diabetes zorgverlener je een persoonlijk advies geven tav. voeding en medicatie rondom het sporten.

Hoe vergroot je de kans dat je je doelen haalt..?

Er kunnen vele redenen zijn voor het niet behalen van een doel of het niet opvolgen van al je plannen. Net zo goed zijn er vele oplossingen en algemene tips die kunnen helpen om je doel (makkelijker) te behalen. Hieronder geven we een aantal algemene tips die de kans op het halen van je doel kunnen vergroten.

  • Creeer een zogenaamde ‘’cue’’ (een geheugensteuntje) om er zeker van te zijn dat je niet vergeet met welk doel je bezig bent/aan welke activiteiten je wilde werken: zet een alarm in je telefoon/computer of maak bijv. een post-it briefje dat je ophangt. Zorg ervoor dat je niet ‘’immuun’’ (ongevoelig) wordt voor het geheugensteuntje. Wissel de post-it regelmatig van plaats of creeer in het weekend een nieuw alarm (met bijv. een ander geluidje/een andere boodschap) voor de komende week.
  • Zorg ervoor dat je je plan/doel aan in ieder geval een iemand hebt verteld. Het liefst aan iemand in je nabije omgeving die je af en toe kan vragen hoe het gaat met je plan/doel. Een plan/doel dat helemaal niet is besproken met iemand anders voelt vaak minder ‘’echt’’. Het is makkelijker om daar toch van af te wijken.
  • Probeer niet negatief te praten/denken over je zelf. Je brein probeert negatieve gedachten en emoties te vermijden. Met negatieve zelfspraak loop je dus meer risico dat je brein je doel gaat vermijden…(vergeten). Probeer jezelf met een positieve slogan/mantra te motiveren. Als je hier meer over wilt lezen, klik [hier] https://p2dm.salzburgresearch.at/nl/jezelf-de-schuld-geven/  en [hier] https://p2dm.salzburgresearch.at/nl/stoppen-met-zelfverwijt-en-schuld/.
  • Geef jezelf een kleine beloning voor elke keer dat je je geplande activiteit behaalt. Dit kan iets heel simpels zijn, zoals: even 10 minuutjes tijd voor jezelf, een favoriete serie kijken op tv, een bad nemen, een extra lekker kopje koffie/thee drinken. Voor meer inspiratie over plezierige activiteiten kun je ook kijken op deze lijst [lijst] https://p2dm.salzburgresearch.at/nl/plezierige-activiteiten-als-anti-depressivum/

 

Angst voor hypo’s

Veel mensen met diabetes maken zich zorgen over het hebben van lage bloedsuikers (hypoglykemie of hypo’s). Voor diabetespatiënten die insuline (of andere bloedglucose verlagende medicijnen) gebruiken, is het tot op zeker hoogte normaal en nuttig om zich zorgen te maken over lage bloedsuikers. Echter, bij sommige mensen slaan deze normale en gezonde zorgen om in belemmerende angsten die hun bloedsuikers en kwaliteit van leven beïnvloeden. In de meeste gevallen ontwikkelen deze angsten zich na het ervaren van een ernstige hypo, waarbij hulp van anderen nodig was. Soms kunnen deze belemmerende angsten zich echter ook ontwikkelen zonder dat er ooit een ernstige hypo aan is voorafgegaan.

Veel mensen met angst voor hypo’s maken zich zorgen over:

-het krijgen van een hypo tijdens het slapen (of over het overlijden door een hypo in hun slaap);

-het verliezen van het bewustzijn in het openbaar, tijdens het rijden of wanneer ze alleen thuis zijn;

-het nodig hebben van hulp van anderen en het krijgen van ongewenste aandacht.

Bij sommige mensen zijn deze angsten zo hevig dat ze er alles aan doen om ervoor te zorgen dat hun bloedsuiker nooit onder een bepaald niveau daalt. Soms eten ze extra koolhydraten voor het slapen, voor/tijdens het rijden, of voor ze de deur uitgaan, ook als hun bloedsuikers niet echt een extra snack nodig hebben. Wat ook voorkomt is dat mensen minder insuline gebruiken dan ze eigenlijk zouden moeten gebruiken, en zo ervoor zorgen dat hun bloedsuikers niet dalen. Sommige patiënten controleren hun bloedsuiker veel te vaak, om zo op de hoogte te zijn van mogelijke bloedsuiker dalingen. Dit zijn allemaal veel voorkomende reacties op angst. We noemen deze reacties ‘veiligheidsgedragingen’. Op de korte termijn helpen deze veiligheidsgedragingen om de angst eventjes te doen afnemen. Na het eten van extra koolhydraten, na het prikken etc. voelen ze zich eventjes minder angstig. Op de lange termijn zorgen deze gedragingen echter voor meer onzekerheid over lage bloedsuikers en een toename van de angst. Dit is de reden waarom het zo belangrijk is om ‘veiligheidsgedragingen’ te beperken tot een gezonde en niet-belemmerende hoeveelheid.

Als je deze angsten en veiligheidsgedragingen herkent, dan kun je de volgende dingen doen:

  1. het is goed om anderen op de hoogte te stellen van je angst. Het werkt het best om je partner (of een andere naaste) en je diabetes zorgverlener(s) hierover te informeren.
  2. maak een lijstje met vragen/zorgen die je hebt over hypo’s. Leg uit waar deze angsten over gaan
  3. maak een lijstje met specifieke veiligheidsgedragingen die je toepast om je angst te verlagen
  4. vraag om uitleg en informatie over hypo’s bij een diabetes zorgverlener
  5. maak samen met een diabetes zorgverlener een stapsgewijs plan om de veiligheids- gedragingen te beperken

Als je zelf al een oefening wilt doen in het verminderen van je veiligheidsgedragingen, lees dan hier verder https://p2dm.salzburgresearch.at/nl/oefenen-met-hypo-angst/

Omgaan met frustraties…

Soms doen mensen enorm hun best om hun diabetes zo goed mogelijk te managen, zonder dat het (voor hen gevoel) leidt tot een duidelijk resultaat. Ze spuiten insuline/slikken hun medicijnen, meten hun bloedsuiker, letten op wat ze eten, ze sporten en zelfs dan zijn die #$%^& bloedsuikers niet onder controle… Natuurlijk kan dit leiden tot een gevoel van frustratie of zelfs de gedachte ‘het maakt toch niet uit wat ik doe.. Ik kan net zo goed stoppen met mijn best doen…’
Dit zijn heel logische en invoelbare gedachten. Echter, we kunnen je vertellen dat alle moeite en inzet die je levert bij je diabetes ALTIJD nuttig is.
Helaas is diabetes geen wiskunde…. Het kan verleidelijk zijn om te denken in wiskundige termen, maar bij diabetes is 1+1 niet altijd 2, soms is het 3 of zelfs 4 of 5.5, zonder dat daar echt een duidelijke reden voor is. Veel met diabetes vinden dit enorm frustrerend. Je doet zo je best en toch lijkt er niets te veranderen….

Probeer goed te bedenken dat je veel slechter af zult zijn wanneer je MINDER je best gaat doen. Alle moeite en inzet die je nu levert zorgt er in ieder geval voor dat het niet slechter wordt… Het lastige is alleen dat dat niet zo zichtbaar en meetbaar is… En dat motiveert natuurlijk veel minder dan wanneer je wel verbetering of een mooi resultaat ziet…
Verder is het belangrijk om te onthouden dat het gaat om wat je doet, en niet om de uitkomst. Je doelen en bedoelingen zijn goed, maar het pakte helaas niet uit zoals je had gehoopt… Een volgende keer pakt het misschien wel positiever uit.
Op die moeilijke momenten is het goed om jezelf eraan te herinneren dat diabetes geen wiskunde is, en dat je altijd je best doet! Zelfs al loopt het helemaal anders dan je hoopte. Probeer niet negatief te zijn over je acties/jezelf, want dat kost je brein alleen maar negatieve energie. Morgen is weer een nieuwe dag!