Stress en diabetes hebben een complexe relatie. Het is bekend dat stress van invloed is op je diabetes, zowel op directe als meer indirecte wijze.

Stress wordt gezien als een ‘’staat van zijn’’ waarin zowel fysiologische (lichamelijke) als mentale (geestelijke) veranderingen plaatsvinden. De mentale veranderingen houden in dat je alerter wordt, maar ook nerveuzer of meer emotioneel. Mentaal zijn we niet op ons best wanneer er stress is. De fysiologische veranderingen bestaan o.a. uit hormonen die vrijkomen bij stress. Deze stress-hormonen bereiden het lichaam voor op ‘’gevaar’’, ze maken ons meer alert, en brengen ons lichaam in een zogenaamde ‘’vecht, vlucht of bevries’’-stand. In deze stand hebben we ‘’extra energie’’ om om te gaan met een gevaarlijke situatie, net zoals onze voorouders wanneer zij bijv. oog in oog stonden met wilde dieren (dan moet je vechten, vluchten of bevriezen J). Tegenwoordig is deze fysiologische stress reactie alleen nog effectief en nodig in heel specifieke situaties, maar ons lichaam ‘’zet de stress stand’’ vaak ook aan op momenten dat het niet echt nodig is.

Helaas beïnvloedt deze fysieke stress-stand ook onze bloedsuikers. Mensen met diabetes die hun bloedsuikers meten en bijhouden benoemen vaak de invloed van stress op hun bloedsuikers. Wetenschappelijk hebben we de link tussen stress en bloedsuikers nog niet helemaal helder. Een gedeelte van het Power2DM onderzoek richt zich dan ook specifiek op deze relatie. We willen graag begrijpen hoe stress van invloed is op bloedglucose, hoe lang dat duurt, en wat we eraan kunnen doen. Dat is ook waarom we hebben gevraagd om regelmatig (meerdere keren per dag) je stressniveau aan te geven. Dan kunnen we ze in het onderzoek relateren aan bloedsuikers en zo meer leren over deze relatie.

Uit bestaand onderzoek weten we al dat er algemene tips zijn die helpen bij stress. Vanwege de invloed van stress op bloedsuikers zijn deze tips misschien nog wel belangrijker voor mensen met diabetes:

-wanneer je stress voelt, probeer een (lichamelijke) activiteit te ondernemen. Of het nou wandelen, rennen, fietsen, springen of een andere sport/beweging is. Een ‘’gestressed brein’’ heeft fysieke prikkels nodig om uit de ‘’vecht/vlucht of bevries stand’’ te komen.

-wanneer je stress voelt, probeer een ademhalingsoefening te doen. Eigenlijk is een ademhalingsoefening ook een ‘’fysieke prikkel’’ die je brein helpt om uit de vecht/vlucht of bevries stand te komen. Onze ademhaling is een belangrijke verbinding tussen ons brein en lichaam, en het werkt twee kanten op. Als je gestressed, angstig of emotioneel bent dan zul je merken dat je ademhaling verandert, vaak wordt onze ademhaling wat oppervlakkiger en sneller. Omgekeerd kun je tijdens een ademhalingsoefening je brein zo beïnvloeden dat je minder stress/angst/emoties voelt. Er zijn verschillende soorten ademhalingsoefeningen. Sommige zijn wat meer gericht op ‘mindfulness’ of yoga, andere zijn heel kort en ‘’to the point’’. Probeer eerst eens een paar ademhalingsoefeningen uit, en kijk welke je wel/niet aanspreekt. Je kunt op het Internet zoeken naar kortere of uitgebreide ademhalingsoefeningen in het Nederlands. Als je een passende ademhalingsoefening hebt gevonden, OEFEN deze dan regelmatig. Als je je echt minder gestressed wilt leren voelen, dan is het oefenen van je ademhaling een van de beste dingen die je kunt doen. Het goede is dat je een ademhalingsoefening overal kunt doen, op bijna elk moment: terwijl je de afwas doet, in de lift, terwijl je autorijdt, op het werk etc. Probeer jezelf aan te leren op meerdere momenten en plekken per dag je ademhaling even te oefenen.

-zorg dat je (iig de kans op) voldoende slaap krijgt. Zonder voldoende slaap raakt ons lichaam makkelijk gestressed. Probeer ontspanning en slaap te zien als een ‘’investering’’ in je gezondheid en efficiëntie. Wanneer je minder gestressed bent, zul je waarschijnlijk effectiever werken en in staat zijn om meer dingen te doen dan wanneer je elke avond laat gaat slapen om alle dingen op je to-do lijst af te werken. Wanneer we gestressed zijn besteden we meer tijd aan alle dingen die we doen. Probeer dus regelmatig op tijd te gaan slapen, zeker wanneer je voelt dat je lichaam dit nodig heeft.